30 januari 2022
Hoewel ik sinds mijn vijftiende schrijf, is poëzie vrij nieuw voor me. Ik begon ermee in een opwelling: nam deel aan de jaarlijkse Gedichtendag-wedstrijd in mijn stad. Dat was twee jaar geleden. Ik viel niet in de prijzen, maar deelde mijn gedicht wél met vrienden-poëzieliefhebbers. Zij waren er enthousiast over, dus besloot ik om verder te gaan met het ontdekken van poëzie. Annelies kende ik al lang, maar slechts vaag. Ook met haar deelde ik mijn eerste gedicht, zomaar, een beetje impulsief en zonder reden. Tenminste, dat dacht ik toen! Later nodigde Annelies me uit voor “Start to write | poëzie”, een online lessenreeks voor beginnende dichters. Nu, ruim twee jaar later, schrijf ik me in voor de tweede vervolgreeks.
Gepubliceerd in Het Gezeefde Gedicht
Ik herinner me het kennismakingsgesprek met Annelies. Eén van de vragen die ze me toen stelde, was of ik mezelf een schrijver noemde. Mijn antwoord was volmondig “nee”. Daar hoefde ik niet lang over na te denken. Schrijvers waren volgens mij toch mensen die écht schrijven. Die dat écht kunnen, die teksten schrijven die anderen ook willen lezen. Nu, na de reeks “Start to write” en het vervolgtraject in de online feedbackgroep “Dichter bij Auryn” durf ik mezelf wél schrijver te noemen. Dat tijdens deze tweede reeks vier van mijn gedichten gepubliceerd werden in het online tijdschrift Het Gezeefde Gedicht, is een enorme opsteker geweest. Had Annelies dit nooit zo benoemd tijdens de sessies, dat een specifiek gedicht misschien wel voldeed aan de criteria voor zo’n tijdschrift, dan had ik het nooit gewaagd het in te sturen.
Voor mij is de zeer persoonlijke aanpak één van de waardevolle aspecten van de begeleiding door Annelies. Ik leerde dankzij haar nieuwe gedichten en dichters kennen. Ik leerde meer over het gebruik van stijlfiguren, klank, feedback geven en ontvangen, maar wat ik bijzonder vind aan haar aanpak, is de aandacht voor de dichter/ schrijver als persoon. Wat doet je schrijven? Welke overtuigingen maken dat je stopt met schrijven? Wat heb je nodig om te blijven schrijven? Wat blokkeert je en wat stimuleert je? In de persoonlijke gesprekken die inbegrepen zijn in de lessenreeks, is het heerlijk doorbomen over schrijven en poëzie! Dat kan ik met haast niemand anders.
Experimenteren
Al tijdens de eerste reeks – en dit is ook daarna nog vaak gebleken – leerde ik dat ik blijkbaar heel streng en perfectionistisch ben als het over schrijven gaat, dat ik mezelf amper toesta om teksten te schrijven die niet goed (genoeg) zijn. Annelies benadrukt steeds dat je om goed te schrijven, vooral moet… schrijven! Als je niet schrijft omdat je denkt dat “het er vandaag niet inzit” of je geen inspiratie hebt, dan zal er ook niets komen dat je wel goed genoeg vindt. In een later één-op-één gesprek maakten we de vergelijking tussen lezen en schrijven. Het lezen (van fictie vooral) kan ik wel integreren in mijn leven. Ik lees dagelijks en maak hier bewust tijd voor vrij. Annelies wilde samen met mij achterhalen waarom dit voor schrijven zoveel moeilijker lijkt. “Omdat het doel van lezen het lezen zelf is,” dacht ik. “En van het schrijven dan?”, vroeg ze. Voor mij is het doel van schrijven toch eerder het halen van een resultaat, en dat belemmert me in het schrijven. Als ik dat voor mezelf zo duidelijk onder woorden kan brengen, kan ik er ook iets aan doen. Dus experimenteer ik met flowschrijven, associëren, en ontdekte ik dankzij de cursus een leuke oefening om met uitgeknipte krantenkoppen tekstjes in elkaar te puzzelen die soms mooi en soms grappig zijn, of helemaal nergens op slaan. Dit doet me aan den lijve ondervinden dat schrijven om het schrijven ook kan, en plezant kan zijn (en soms ook wel leuke resultaten oplevert, geef ik toe). Dit blijft voor mij de grote uitdaging, ook voor het vervolgtraject waarvoor ik me inschreef: blijven schrijven, ook als ik denk dat er niks komt, of zelfs bang ben dat er misschien nooit meer iets komt.
Nieuwe lessenreeks
Vanaf februari gaan we opnieuw aan de slag met een groepje dichters die elk voor hun eigen, specifieke uitdagingen staan. Omdat we elkaar inmiddels al vrij goed kennen en we intussen geoefend zijn in het geven van feedback, lukt dit steeds beter. In deze nieuwe reeks zal het niet meer louter om feedback draaien, maar zal Annelies weer andere aspecten van schrijven en poëzie inlassen – op vraag van de groep- zoals favoriete poëzie delen, dieper ingaan op het schrijfproces en gezamenlijke schrijfoefeningen. Ik kijk ernaar uit!
13 maart 2022
De kennismaking met de groep dichters uit het vervolgtraject “Dichter bij Auryn 2022” zit erop. Enkele dichters kende ik al uit de eerdere reeksen, maar er zijn ook drie nieuwe schrijvers. De eerste sessie draaide volledig om kennismaking. Er werden dus geen eigen teksten besproken. De sessie was stimulerend en motiverend. Voor mij is het altijd een fijn gevoel om mensen te ontmoeten voor wie schrijven ook belangrijk is. Het geeft me een gevoel van herkenning dat ik niet zo vaak ervaar.
Waar ik nog steeds mee worstel (onder het motto “sommige dingen veranderen nooit”) is… het schrijven. Klink misschien tegenstrijdig? Heb ik niet net gezegd dat schrijven belangrijk is voor me? Waarom doe ik het dan relatief weinig? Tijdens de kennismakingssessie kwam naar boven dat tijd maken voor schrijven voor iedereen een uitdaging is. Dat het niet “zomaar” gaat. Iedereen heeft een druk leven. Dat besefte ik natuurlijk al lang. En iedereen is kritisch voor zichzelf. Misschien telkens op een andere manier en niet in dezelfde mate, maar toch. En toch blijven al deze mensen schrijven.
Tijdens de korte schrijfoefening rolden er teksten uit pennen die onmiskenbaar beeldend en poëtisch waren, al was dat niet per se de opdracht en was alles wat er kwam (of niet kwam) helemaal oké. Zo niet bij mij. Mijn tekst was eerder een nuchtere observatie, als een verslag, in puntjes. Ik merkte dat ik toch weer geremd werd door het idee dat de tekst enigszins “mooi” moest zijn, ook al wist ik dat dit niet hoefde. Ik heb de tekst wel gedeeld met de groep, wat niet moest als je je daar niet comfortabel bij voelde. Het deed me nog eens beseffen dat ik wil proberen om niet heel de tijd na te denken over het schrijven. Niet over het proces, niet over het resultaat, niet over de motivatie of het waarom. Uit m’n hoofd en “gewoon” schrijven.
Dat is makkelijker gezegd dan gedaan en nee, ik heb ook in de dagen na de eerste “les” niet veel geschreven (tijd, moe, andere zorgen…), maar er staan inmiddels wel een paar simpele zinnen, met heel eenvoudige beelden in m’n schrift. Sommige komen uit een roman of een artikel uit de krant, en ééntje uit een alledaags gesprek met een vriend. Ik heb ook nog wat “geprutst” aan oudere gedichten die ik redelijk “af” maar niet helemaal “af”’ vind en vast nog beter kunnen. Ook dat is iets wat ik lang niet gekund heb: teksten lang laten liggen en ze dan weer herschrijven. Ik probeer ook los te laten dat ik een bepaalde tijd aan schrijven moet besteden. Als ik vlak voor het slapengaan één zin heb geschreven, heb ik ook geschreven. Denk ik… 🙂
— Mieke Stessens